Udhaifu wa mtizamo huu umeshindwa kuelezea taasisi nyingine kama vile vyama vya siasa vinaingia kwenye kundi gani kwa kuwa hawavitaji wala kuvihusisha na siasa kwenye maana waliyoitoa.
Miongoni mwa wasomi wanaofafanua mtizamo huo ni Okwudiba Nnoli na Harold Lasswell.
Nnoli anasema siasa ni mchakato unaohusisha uchukuaji wa nguvu ya dola, utekelezaji wa madaraka ya dola na ulinzi wa nguvu ya dola.
Lasswell anasema siasa inajikita katika mgawanyo wa rasilimali. Ili mgawanyo huo utokee ni lazima mgawaji awe na nguvu za dola.
Kwa upande wake, Mwanafalsafa Aristotle anasema siasa ni shughuli ya kimaadili inayohusiana na ujengaji wa jamii yenye usawa.
Anaendelea kueleza kuwa binadamu ni mnyama wa kisiasa anayeishi kwenye jamii ya kisiasa hivyo kila kitu ni siasa. Mimi binafsi naunga mkono mtizamo huu wa Aristotle
Pia, tafsiri nyingine ya neno siasa ni njia ya kufanya uamuzi katika taifa, mji au hata dunia nzima. Sehemu muhimu ya siasa ni majadiliano kati ya watu mbalimbali wenye nguvu au mamlaka.
Katika demokrasia kila mtu ana kiasi fulani cha nguvu, kwa hiyo siasa ya demokrasia ina maana ya watu wote kuchangia maamuzi, lakini pia wachache hawapuuzwi.
Aidha, demokrasia ni mfumo wa Serikali, ambapo wananchi wote ni sawa mbele ya sheria na wanashiriki katika kufanya uamuzi wa kitaifa kuhusu masuala ya umma.
Wakati mwingine wananchi hushiriki moja kwa moja. Hii ina maana kuwa wao hupiga kura moja kwa moja kwenye masuala kama vile sheria na katika chaguzi na wakati mwingine huwakilishwa na viongozi wao waliowachagua.
Kwa Tanzania dhana ya wachache ilikubalika wakati wa mchakato wa kuruhusu uwepo wa vyama vingi, ambapo asilimia 80 walisema hawakubali na asilimia 20 wakakubali. Hata hivyo, kutokana na busara ya kisiasa ya Hayati Baba wa Taifa, Mwalimu Julius Nyerere, mfumo huo uliruhusiwa na leo unafanya kazi.
Naweza kusema kuna uwezekano mkubwa kuwa haya yanayotokea sasa nchini yanajikita katika maana hizo ambazo nimejaribu kuzifafanua kuhusu siasa na demokrasia lakini ukweli utabaki pale pale kuwa ufanisi huo unaacha makovu kwa baadhi ya watu.
Tanzania ikiwa moja ya nchi ambayo inaendeshwa kwa kufuata misingi hiyo ya kidemokrasia bado jamii yake imekuwa ikitoa tafsiri chanya na hasi kuhusu maana ya maneno hayo hivyo kusababisha hali ya sintofahamu.
Ni wazi kuwa kwa dhana hiyo unaweza kuwaona Watanzania wakishiriki kikamilifu kujadili jambo ambalo kwa mantiki yake wakati mwingine halina athari kwa nchi na jamii yenyewe.
Hali hiyo wakati mwingine imekuwa ikiharibu au kusababisha mambo mengine muhimu kutopewa kipaumbele hivyo kuharibika kisa watu wanajadili jambo fulani ambalo athari yake inaweza kuwa ndogo.
Mfano kitendo cha aliyekuwa Waziri Mkuu wa zamani, Edward Lowassa kuhamia Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema), suala hilo limeweza kuteka hisia za Watanzania huku dhana ikijikita katika usaliti, tamaa ya madaraka na kauli nyingine ambazo kisiasa hazikuwa na maana tofauti na ukweli kuwa wanaojadili hawajui wanachokijadili kisiasa.
Kimsingi nasema hawajui wanachokijadili kwa misingi ambayo nimeieleza hapo awali, kwani suala la kuhamia au kutohama kwa mtu iwe amekosewa ndipo akahama au katika siasa majibu yake yatajikita kwenye haki yake ya msingi na kuwa hiyo ndiyo demokrasia sahihi kwa mhusika.
Jambo la ajabu katika nchi ya Tanzania ni dhahiri kuwa jamii inaweza kudumu kwenye dhana hiyo kwa kipindi kifupi na tukio husika likipita jamii inaendelea na mambo mengi hivyo kulisahau tukio la nyuma ambalo linaweza kuwa liliwaumiza au la.
Baada ya Lowassa kujiunga Chadema na kupitia michakato yote ikiwa ni pamoja na kuchukua fomu kuliibuka jambo lingine la Katibu Mkuu wa Chadema, Dk. Willibrod Slaa, kutoonekana hadharani, ambapo Mwenyekiti wa Chadema, Freeman Mbowe amejitokeza mbele ya vyombo vya habari na kusema hali hiyo inachangiwa na katibu huyo kutokubaliana na uamuzi wa wengi kwa ujio wa Lowassa.
Kauli hiyo ya Mbowe inatokea ikiwa ni takribani wiki moja baada ya kuwepo ming’ono mbalimbali kuwa kiongozi huyo anatarajiwa kuachana na chama hicho kisa Lowassa.
Iwapo Dk. Slaa ataondoka au kuacha siasa kisa Lowassa nadiriki kusema kiongozi huyo alipaswa kuwa kanisani hadi sasa kwani kimsingi hajui siasa kwa misingi ya siasa inavyotaka.
Naamini dhana nzima ya kuwa katika siasa hakuna audui wa kudumu au rafiki wa kudumu atakuwa hajailewa hivyo ni vema ajifunze ili kuhakikisha kuwa hii sintofahmu inaondoka kwa jamii ambayo ilikuwa na uelewa kama wake.
Aidha, iwapo anafanya hayo kwa kukosa nafasi ya kugombea urais pia ninadiriki kusema yeye ni mbinafsi, kwani angetakiwa kujitokeza katika mchakato mzima wa kuchukua fomu na kura za wajumbe wa mkutano mkuu ndizo zingetoa maamuzi.
Siasa zinahitaji uvumilivu na subra lakini pia hazilazimishwi kutokana na ukweli kuwa wanaochagua ni watu na watu hao huwa wanakuwa na maamuzi yao binafsi na sio kwa mtu ambaye yeye anataka.
Nadhani neno fursa bado halijaeleweka vizuri kijijini na katika kuhakikisha kuwa suala hilo linafika katika ngazi zote ni wajibu wa wahusika kutoa elimu kwa jamii hasa hiyo ambayo inatakiwa kuingia katika misingi husika.
Dk. unapaswa kujua iwapo unasusia haya ni dhahiri kuwa iwapo ungepata nafasi ya kushinda urais Watanzania wengi ambao wameshiriki moja kwa moja katika mikakati yako au wale ambao wanatajwa katika kashfa mbalimbali wajiandae kukaa mkao wa kuumia kwani hatakuwa na msamaha na mtu.
Siasa zinahitaji uvumilivu na upendo hivyo ulikuwa unayapinga hayo kwa nguvu ya umma na sio ushahidi sahihi tambua kuwa umekuwa sehemu sahihi ya kuangusha Serikali ambayo imekuwa ikitajwa kwa sifa mbalimbali za kitaifa na kimataifa.
Mabadiliko ya kisiasa yanapaswa kutambulika kuwa hayawezi kuja kwa furaha ya wachache na wengi wabakie kimya, ni lazima kuwa baadhi ya wachache waumie kwa maslahi ya wengi.
Mifano ambayo imeonekana katika nchi ya Tanzania na nchi jirani ni somo tosha la kukabiliana na dhana mgando za kujadili mtu mmoja ambaye katika ushahidi amefanya vizuri ila anaweza kusababisha aonekane kuwa si sehemu sahihi ya kukaa kujadili hatma ya nchi yetu.
0 comments:
Post a Comment